Patronat Narodowy
Lew Dawidowicz Trocki, prawdziwe nazwisko Lejba Bronstein,(ur. 7 listopada 1879, zm. 21 sierpnia 1940) - rewolucjonista rosyjski, jeden z twórców i przywódców Rosji Radzieckiej. Bliski współpracownik Włodzimierza Lenina, jeden z głównych przywódców rewolucji październikowej. Uczestniczył również w rewolucji 1905, kiedy był przewodniczącym Rady Delegatów Robotniczych w Piotrogrodzie, po jej upadku na emigracji do wybuchu rewolucji lutowej.
Urodzony w chłopskiej rodzinie żydowskiego kantonistyw jako piąte z ośmiorga dzieci (czworo z nich zmarło już w wieku dziecięcym). W jego domu rodzinnym używano mieszanki języka rosyjskiego i języka ukraińskiego. Jego rodzice byli ateistami i nie używali jidysz.
Ukończył z wyróżnieniem szkołę realną im. Św. Pawła w Odessie, planował studiować matematykę, jednak w 1897 zaangażował się w rodzący się w Rosji ruch robotniczy, zakładając razem z kilkoma przyjaciółmi i pierwszą żoną Aleksandrą Sokołowską Południoworosyjski Związek Robotniczy, co uważa się za początek działalności rewolucyjnej Trockiego.
W 1898 organizacja została wykryta i rozbita, a on aresztowany wraz z innymi działaczami.
W 1900 skazany na zesłanie na Syberię do miejscowości Ust-Kut w pobliżu jeziora Bajkał.
W 1902 uciekł stamtąd do zachodniej Europy, posługując się fałszywym paszportem na nazwisko Trocki. W Londynie poznał m. in. Włodzimierza Lenina, który już wcześniej dostrzegł w Trockim obiecującego dziennikarza marksistowskiego i planował wciągnąć go do redakcji Iskry, oficjalnego organu Socjaldemokratycznej Partii Rosji. Obaj działacze szybko jednak się ze sobą poróżnili. Trocki nie popierał leninowskiej wizji monolitycznej partii i poparł na II zjeździe frakcję mienszewików.
W 1905 powrócił sekretnie do Rosji, by wziąć aktywny udział w rewolucji (notabene jako jedyny z ważniejszych rosyjskich działaczy socjalistycznych). Był ostatnim przewodniczącym Piotrogrodzkiej Rady Robotniczej, wzywał do obalenia caratu poprzez strajk generalny. Po klęsce rewolucji skazany na dożywotni pobyt w kolonii karnej w Obdorsku, jednak w 1907 udało mu się uciec do Szwajcarii. Przebywał kolejno we Francji, Hiszpanii, USA i Kanadzie, skąd wrócił do Rosji w maju 1917; rewolucja lutowa zastała go jeszcze w Nowym Jorku.
Odegrał ważną rolę w bolszewickim przewrocie zbrojnym i wojnie domowej, a także w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-21. Był organizatorem Armii Czerwonej i pełnił kluczową rolę w pokonaniu białych generałów. Przeciwnik prowadzenia wojny z Polską, liczący na wybuch rewolucji w Polsce, widząc fatalny stan armii rosyjskiej po wielu latach walki.
Po śmierci Lenina (1924) pozostawał w ostrym konflikcie ze Stalinem na tle walki o sukcesję po Leninie i walki z rozrastającą się w ZSRR biurokracją. Dostrzegał degenerację ideową, do jakiej dochodziło w partii bolszewickiej, upadek wewnątrzpartyjnej dyskusji i rosnącą rozbieżność między ideałami socjalistycznymi a dążeniami wielu nowo wstępujących członków. W licznych artykułach prasowych i książce Platforma Lewicowej Opozycji domagał się walki z tymi problemami, których uosobieniem dla niego był Józef Stalin. Poniósł jednak klęskę. W 1925 musiał odejść z komisariatu spraw wojskowych na rzecz Michaiła Frunzego, a w 1927 usunięty z partii. Kilka miesięcy później znalazł się na wygnaniu w Ałma-Acie.
W 1929 deportowany ze Związku Radzieckiego, a w 1932 pozbawiony obywatelstwa. Przebywał na emigracji w Turcji, Francji, Norwegii i w Meksyku. Z zagranicy toczył walkę ze Stalinem. Krytykował dyktaturę Stalina jako zdradę ideałów rewolucji i wynaturzenie istoty państwa radzieckiego. Komentował również bieżące wydarzenia w polityce międzynarodowej, wnikliwie analizując m.in. przebieg rewolucji hiszpańskiej, rozwój faszyzmu i nazizmu i upadek demokracji w Europie Środkowej.
Przez cały okres emigracyjny był tropiony przez radzieckich tajnych agentów, którzy starali się śledzić każdy jego krok i donosić o nim Stalinowi. Trocki za życia nie zdawał sobie sprawy, ilu z jego sekretarzy, pomocników itp. miało związki z NKWD. Co najmniej trzykrotnie radzieckie służby bezpieczeństwa usiłowały pozbawić go życia - pozorując pożar jego willi na wyspie Prinkipo, a następnie domu pod Paryżem oraz organizując zmasowany atak na jego dom w Meksyku w kwietniu 1940.
14 lutego 1938 w niejasnych okolicznościach w szpitalu w Paryżu umarł syn Trockiego - Lew Siedow, prawdopodobnie skrytobójczo zamordowany przez agenta OGPU. W podobny sposób zginęła właściwie cała rodzina oprócz jego drugiej żony Natalii Siedowej.
W 1938 utworzył IV Międzynarodówkę.
W 20 sierpnia 1940 zamordowany na rozkaz Stalina w Meksyku przez agenta NKWD Ramóna Mercadera. Do zabójstwa użył on czekana. Ciężko ranny w głowę zmarł w szpitalu w 26 godzin po zamachu. Jego pogrzeb w Meksyku zgromadził 300 tysięcy osób.
Miał czworo dzieci: z pierwszą żoną dwie córki - Zinaidę (w 1933 popełniła samobójstwo w Berlinie) i Ninę (w 1928 zmarła na gruźlicę w ZSRR), a z drugiego małżeństwa z N. I. Siedową dwóch synów - Lwa Siedowa i Sergiusza Bronsteina (w 1937 stracony w ZSRR).
Trocki nie został oficjalnie zrehabilitowany w ZSRR jak wielu innych działaczy zamordowanych z rozkazu Stalina. Niemniej w latach 80. wydano pamiątkowy znaczek z jego postacią, a w 1987 zniesiono zakaz publikacji lub posiadania jego książek.
Twórca teorii permanentnej rewolucji, na podstawie analizy sytuacji w carskiej Rosji doszedł do wniosku, że dokonanie rewolucji socjalistycznej w jednym kraju jest niemożliwe, gdyż gospodarka pojedynczego kraju, zwłaszcza zacofanego, nie ma szans w warunkach globalnego kapitalizmu. Dlatego konieczne było dokonanie takiej rewolucji w wielu krajach, drogą społecznych oddziaływań (wybuch rewolucji w jednym kraju zachęca do wystąpienia robotników innych państw) i poprzez działalność partii lewicowych. Jeżeli rewolucja ograniczy się do jednego państwa, nie ma szans na utrzymanie się.
źródło:
wikipedia.pl
www.rosja.osman.livenet.pl
