do treści do menuA+ wielkość tekstu Dostępna strona
facebook.com youtube.com

Władysław Sikorski

Władysław Eugeniusz Sikorski - polski polityk i wojskowy, generał broni, dwukrotny premier, teoretyk wojskowości, zginął w tajemniczej katastrofie lotniczej.

Dzieciństwo i młodość Władysława Sikorskiego

Władysław Sikorski urodził się 20 maja 1881 roku w Tuszowie Narodowym (ówczesny zabór austriacki). Jego rodzicami byli Tomasz Sikorski, zubożały szlachcic, oraz Emilia z domu Albertowicz.

W 1902 roku Władysław Sikorski podjął studia na Politechnice Lwowskiej, które ukończył w 1908 roku. W latach 1904-1905 odbył roczną służbę wojskową w armii austro-węgierskiej, zakończoną w stopniu podporucznika rezerwy. W roku 1907 związał się z Polską Partią Socjalistyczną (PPS). Ze względu na swoje wykształcenie wojskowe, Władysław Sikorski udzielał szkoleń innym czołowym członkom Polskiej Partii Socjalistycznej, w tym Józefowi Piłsudskiemu.

Władysław Sikorski był w 1908 roku jedym z założycieli konspiracyjnego Związku Walki Czynnej, a w 1910 roku organizował Związek Strzelecki. W roku 1909 Władysław Sikorski ożenił się z Olgą Heleną Zubrzewską, przybraną córką swego dawnego nauczyciela. Od 1912 roku był członkiem władz naczelnych Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych.

Udział Władysława Sikorskiego w I wojnie światowej

Po wybuchu I wojny światowej Władysław Sikorski został powołany do służby w armii austro-węgierskiej. Wkrótce został szefem Departamentu Wojskowego w Naczelnym Komitecie Narodowym (istniejącym od 16 sierpnia 1914 roku).

We wrześniu 1916 roku Władysław Sikorski został na krótko mianowany dowódcą 3 Pułku Piechoty Legionów. Po ogłoszeniu tzw. aktu 5 listopada 1916 roku został szefem Departamentu Zaciągu do Polskiego Korpusu Posiłkowego.

Władysław Sikorski pozostał w służbie w Polskim Korpusie Posiłkowym (złożonym głównie z byłej II Brygady Legionów) po kryzysie przysięgowym. W roku 1918 II Brygada przeszła na rosyjską stronę frontu, gdzie połączyła się z II Korpusem Polskim generała Józefa Hallera. Władysław Sikorski został wówczas tymczasowo internowany przez władze austriackie. Po uwolnieniu, jesienią 1918 roku Władysław Sikorski przystąpił do organizowania polskich oddziałów wojskowych na terenie Galicji.

Wojna polsko-ukraińska i polsko-bolszewicka 1919-1921

Na przełomie października i listopada 1918 roku Władysław Sikorski uczestniczył w przejmowaniu od Austriaków twierdzy Przemyśl. Następnie organizował odsiecz dla Lwowa, o który toczyły się walki z nacjonalistami ukraińskimi.

W kwietniu 1920 roku Władysław Sikorski został generałem brygady (wówczas określany jako: generał podporucznik), a w sierpniu został dowódcą 5 Armii. Dowodzona przez Władysława Sikorskiego 5 Armia odegrała ważną rolę w bitwie warszawskiej 1920 roku.

Podczas walk nad Wkrą, na północ od Warszawy, rozbiła bolszewicką 4 Armię i III Korpus Kawalerii pod Płockiem. Po bitwie warszawskiej, w końcu sierpnia 1920 roku, Władysław Sikorski został dowódcą 3 Armii walczącej pod Lwowem. W lutym 1921 roku otrzymał awans na generała dywizji.

Działalność Władysława Sikorskiego w okresie międzywojennym

1 kwietnia 1921 roku generał Władysław Sikorski został wyznaczony na stanowiska szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Spory o organizację wojska doprowadziły wówczas do konfliktu generała Władysława Sikorskiego z marszałkiem Józefem Piłsudskim.

Po zamordowaniu prezydenta Gabriela Narutowicza, 16 grudnia 1922 roku, generał Władysław Sikorski został powołany na stanowisko premiera i ministra spraw wewnętrznych. Głównym zadaniem nowego rządu było uspokojenie sytuacji społecznej i politycznej i w tym celu wprowadzono, 17 grudnia 1922 roku, stan wyjątkowy.

Pomimo uspokojenia sytuacji politycznej, nie powiodły się próby przeprowadzenia reform gospodarczych hamujących hiperinflację. Spowodowało to, że 26 maja 1923 roku generał Władysław Sikorski został zdymisjonowany ze stanowiska premiera.

W lutym 1924 roku generał Władysław Sikorski został ministrem spraw wojskowych w rządzie Władysława Grabskiego. Od 1925 do 1928 roku był dowódcą Okręgu Korpusu we Lwowie. Podczas zamachu majowego Władysław Sikorski opowiedział sie po stronie rządu, ale nie udzielił mu pomocy.

Ze względu na konflikt z maszałkiem Józefem Piłsudskim, Władysław Sikorski nie otrzmał po 1928 roku żadnej funkcji, lecz pozostawał "w dyspozycji ministra spraw wojskowych".

W latach 30. XX wieku, generał Władysław Sikorski publikował prace z zakresu wojskowości (Przyszła wojna - jej możliwości i charakter oraz związane z nimi zagadnienia obrony kraju) oraz artykuły na tematy wojskowo-polityczne. Wraz z Ignacym Paderewskim, Wincentym Witosem i Józefem Hallerem, był w 1936 roku sygnatariuszem antysanacyjnego Frontu Morges.

II wojna światowa. Premier Rządu na emigracji

Jeszcze w sierpniu 1939 roku generał Władysław Sikorski zwracał się do marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego o przydział do czynnej służby wojskowej. Prośby te pozostały bez odpowiedzi. We wrześniu 1939 roku generał Władysław Sikorski przedostał się do Francji, gdzie rozpoczął tworzenie polskiego wojska na uchodźstwie.

Po ustąpieniu ze stanowiska prezydenta przez Ignacego Mościckiego, jego następcą został Władysław Raczkiewicz. Usiłował on powołać na stanowisko premiera Augusta Zaleskiego. Ze względu na sprzeciw Francji i Wielkiej Brytanii, premierem został jednak 30 września 1939 roku mianowany Władysław Sikorski. 7 listopada został on równiez Naczelnym Wodzem i Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych.

Rząd Władysława Sikorskiego został uznany przez Francję, Wielką Brytanię i Stany Zjednoczone, a także większość innych państw. Składał się z przedstawicieli głównych przedwojennych partii politycznych, przy niewielkiej przewadze stronnictw antysanacyjnych.

Pod dowództwem generała Władysława Sikorskiego odtworzono we Francji armię polską. Po upadku Francji, rząd generała Władysława Sikorskiego i Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie przeniosły się do Wielkiej Brytanii.

Pomimo kompromitacji związanej z przegraną w kampanii wrześniowej, zwolennicy sanacji skupieni wokół prezydenta Władysława Raczkiewicza wielokrotnie usiłowali odzyskać decydującą rolę w obozie władzy i obalić rząd Władysława Sikorskiego.

Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej (22 czerwca 1941 roku) Władysław Sikorski nawiązał stosunki dyplomatyczne ze Związkiem Radzieckim. Doszło do tego pod naciskiem rządu brytyjskiego, a wobec sprzeciwu znacznej części polityków polskich (głównie sanacyjnych). Podpisanie 30 lipca 1941 roku tzw. układu Sikorski-Majski umożliwiło powstanie armii polskiej w Związku Radzieckim oraz poprawiło sytuację setek tysięcy Polaków znajdujących się w radzieckich łagrach.

Stosunki pomiędzy rządem generała Władysława Sikorskiego a Związkiem Radzieckim zaostrzały się z biegiem czasu. Rząd polski stał na stanowisku nienaruszalności przedwojennej granicy polsko-radzieckiej. Natomiast Związek Radziecki planował jej przesunięcie na zachód, do tzw. linii Curzona. Wywołało to napięcia wewnątrz koalicji antyhitlerowskiej. Wielka Brytania i Stany Zjednoczone chciały jak najlepszych stosunków ze Związkiem Radzieckim i w tym celu gotowe były poświęcić Polskę.

13 kwietnia 1943 roku Niemcy ogłosiły, że w lesie katyńskim znaleziono zwłoki 4 tysięcy polskich oficerów zamordowanych przez NKWD. Generał Władysław Sikorski zażądał śledztwa Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. Rząd radziecki uznał to za współpracę z III Rzeszą i 26 kwietnia zerwał stosunki dyplomatyczne.

Śmierć generała Władysława Sikorskiego

Na przełomie maja i czerwca 1943 roku generał Władysław Sikorski udał się na inspekcję Armii Polskiej na Wschodzie. W drodze powrotnej, 4 lipca 1943 roku, zginął w katastrofie lotniczej w Gibraltarze. Wraz z nim zginęła jego córka i osiem innych osób.

Zwłoki generała Władysława Sikorskiego zostały przetransportowane do Wielkiej Brytanii, gdzie zostały pochowane na cmentarzu lotników polskich w Newark. W roku 1993 szczątki generała Władysława Sikorskiego zostały przewiezione do Polski i złożone na Wawelu.

Nowym premierem rządu na uchodźstwie został Stanisław Mikołajczyk ze Stronnictwa Ludowego, a Naczelnym Wodzem generał Kazimierz Sosnkowski. Śmierć generała Władysława Sikorskiego spowodowała osłabienie pozycji Polski. Jego następcom brakowało bowiem porównywalnego autorytetu na arenie międzynarodowej.

Okolicznościom śmierci generała Władysława Sikorskiego towarzyszą liczne niejasności. Posłużyły one za podstawę licznych teorii sugerujących, że w rzeczywistości nie był to wypadek, lecz morderstwo. Jako potencjalnych inspiratorów wymienia się władze brytyjskie, radzieckie lub polskich polityków opozycyjnych wobec generała Władysława Sikorskiego. 25 i 26 listopada 2008 roku w ramach śledztwa prowadzonego przez Instytut Pamięci Narodowej, dokonano ponownej ekshumacji i oględzin zwłok generała Władysława Sikorskiego.

Patronat Narodowy

Patronat Honorowy Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej

Organizatorzy

patronaty, media

Patronat Honorowy, Patronat Medialny

0 PRM_HP_pl_v01-11 MKiDN_logo2 Apb Henryk Hoser SAC Biskup Diecezji Warszawsko - Praskiej3 Ministerstwo Obrony Narodowej4 Wojsko PolskiePatronat media 56 Adam Struzik Marszałek Województwa Mazowieckiego7 logo_IPN8 TVP3 Warszawa9 Muzeum Historii Polski10 Tygodnik Idziemy11 Portal Historyczny Dzieje.pl
1 MKiDN_logo2 Apb Henryk Hoser SAC Biskup Diecezji Warszawsko - Praskiej3 Ministerstwo Obrony Narodowej4 Wojsko PolskiePatronat media 56 Adam Struzik Marszałek Województwa Mazowieckiego7 logo_IPN8 TVP3 Warszawa9 Muzeum Historii Polski10 Tygodnik Idziemy11 Portal Historyczny Dzieje.pl12 Radio Fama
2 Apb Henryk Hoser SAC Biskup Diecezji Warszawsko - Praskiej3 Ministerstwo Obrony Narodowej4 Wojsko PolskiePatronat media 56 Adam Struzik Marszałek Województwa Mazowieckiego7 logo_IPN8 TVP3 Warszawa9 Muzeum Historii Polski10 Tygodnik Idziemy11 Portal Historyczny Dzieje.pl12 Radio Fama13 Nasze Miasto
3 Ministerstwo Obrony Narodowej4 Wojsko PolskiePatronat media 56 Adam Struzik Marszałek Województwa Mazowieckiego7 logo_IPN8 TVP3 Warszawa9 Muzeum Historii Polski10 Tygodnik Idziemy11 Portal Historyczny Dzieje.pl12 Radio Fama13 Nasze Miasto0 PRM_HP_pl_v01-1
4 Wojsko PolskiePatronat media 56 Adam Struzik Marszałek Województwa Mazowieckiego7 logo_IPN8 TVP3 Warszawa9 Muzeum Historii Polski10 Tygodnik Idziemy11 Portal Historyczny Dzieje.pl12 Radio Fama13 Nasze Miasto0 PRM_HP_pl_v01-11 MKiDN_logo
Patronat media 56 Adam Struzik Marszałek Województwa Mazowieckiego7 logo_IPN8 TVP3 Warszawa9 Muzeum Historii Polski10 Tygodnik Idziemy11 Portal Historyczny Dzieje.pl12 Radio Fama13 Nasze Miasto0 PRM_HP_pl_v01-11 MKiDN_logo2 Apb Henryk Hoser SAC Biskup Diecezji Warszawsko - Praskiej

Menu

© Starostwo Powiatowe w Wołominie
ACTIVENET - projektowanie stron internetowych - Marki, Warszawa

skocz do góry